Bunge la kitaifa la Tanzania Lilivyoanza Mpaka Leo na Viongozi Wake

Bunge la Kitaifa la Tanzania liliundwa kama Baraza la Sheria la Tanzania Bara – eneo ambalo wakati huo lilijulikana kama Tanganyika – mnamo 1926. Baraza hilo liliundwa chini ya sheria iliyotungwa na Bunge la Uingereza inayoitwa Agizo la Baraza la Sheria la Tanganyika. Sheria hiyo ilitangazwa katika jimbo la Tanganyika mnamo tarehe 18 Juni 1926. Baraza hilo lilikuwa na washiriki 20 wakati lilipoundwa mnamo Desemba 7, 1926 chini ya Uenyekiti wa Gavana wa Tanganyika, Sir Donald Cameron.

Bunge la Kwanza

Spika wa kwanza aliteuliwa kuchukua nafasi ya Gavana kama Mwenyekiti wa Halmashauri mnamo 1953. Ofisi ya Spika ilianza rasmi kwa mara ya kwanza tarehe 1 Novemba 1953.

Mnamo 1958, Baraza lilipata wawakilishi wachache waliochaguliwa kwa mara ya kwanza. Huo ulikuwa uchaguzi wa kwanza kuruhusiwa ndani ya koloni. Kati ya vyama vitatu vya siasa ambavyo vilishiriki katika chaguzi hizo, ambazo ni Tanganyika African Union (TANU), Chama cha Tanganyika (UTP) na African National Congress (ANC), ni TANU pekee iliyoshinda katika baadhi ya maeneo, na ikawa chama cha kwanza kuchagua wanachama Baraza.

Bunge la Pili

Uchaguzi ya pili wa kuwania nafasi kwenye Baraza ulifanyika mnamo mwaka 1960. Uchaguzi huu ulikuwa ni sehemu ya maandalizi ya kuifanya Tanganyika iwe taifa huru. Wajumbe wote walioteuliwa na Gavana walifutwa kazi na watu wa Tanganyika waliruhusiwa kuchagua wanachama wote wa Halmashauri.

Katika mwaka huo huo, jina la Baraza lilibadilishwa kuwa Bunge la Sheria. Mabadiliko yaliyofanywa katika mwaka huu yalikuwa muhimu kikatiba ili kumruhusu Rais wa Tanganyika aweze kusimamia sheria zote zilizopitishwa badala ya Malkia wa Uingereza.

Tangu ubadilishaji wa majina wa baraza kuwa Bunge la Jamhuri ya Muungano wa Tanzania limekuwa na mabadiliko mbalimbali haswa kwa idadi na aina ya wanachama. Walakini, jukumu lake na mamlaka yake yamebaki kama zamani kiujumla.

Orodha ya maspika wa Bunge la Tanzania

	SPIKA	KIPINDI ALICHOKUWA SPIKA
	Brigadier Sir William Scupham, C.M.G, M.C.	Tokea 1 Novemba 1953 – 30 Aprili, 1958
	Sir Barclay Nihill, K.B.E., M.C.	Tokea 1 Mei 1958 – 31 Disemba, 1958
	A.Y.A.Karimjee,C.B.C	Tokea 1 Januari, 1956 – 26 Disemba 1962
	Chief Adam Sapi Mkwawa,M.B.E, O.B.E	Tokea 27 Novemba 1962 – 19 Novemba 1973 na Tokea 6 Novemba 1975 – 25 Aprili 1994
	Hon. Chief Erasto A.M. Mang’enya, MP	Tokea 20 Novemba 1973 – 5 Novemba 1975
	Hon. Pius Msekwa, MP	Tokea 28 Aprili 1994 – 28 Novemba 2005
	Hon. Samwel Sitta, MP	Tokea 28 Disemba 2005 – 2010
	Hon.Anne Makinda, Mp	Tokea 10 Novemba 2010 – 16 Novemba 2015
	Hon.Job Ndugai, Mp	Tokea 17 Novemba 2015 – Mpaka Sasa

Ukitaka kujuwa zaidi kuhusu historia ya Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, tembelea kipengele kizima kwa kugonga hapa!